Een discussie konden we het niet noemen. We noemden allemaal één of twee Sustainable Development Goals op en zo kwamen we al snel tot een overlap. Doel 10, meer gelijke kansen voor iedereen, was iets wat ons allemaal aansprak. Om de koppeling naar het onderwijs te kunnen maken, kozen we ook voor doel 4, goed onderwijs voor iedereen. (Rijksoverheid) In mijn vorige blog benoemde ik doel 4 al, en mijn ideeën erover. Nu is het aan mij, om artikelen in de actualiteit te vinden over deze onderwerpen. Op vrijdag 26 maart verscheen dit artikel in de NRC, waarin verteld stond dat middelbare school leerlingen verplicht uit de kast moesten komen, of de school zorgde ervoor dat de ouders er via hen achter kwamen. Hoewel dit artikel niet direct iets te maken heeft met goed onderwijs, laat het wel zien dat onderwijsinstellingen verantwoordelijk zijn voor een veilig klimaat. In een veilig klimaat leren leerlingen beter, wat weer kan zorgen voor beter onderwijs. En zo is de cirkel weer rond.
Gelijke kansen voor iedereen. Voor mij klinkt dit als een “ideale wereld” doel. Maar ik kan uit eigen ervaring genoeg voorbeelden geven dat dit toch niet gebeurd. En hoe vaak zien we het in de praktijk? Kijk maar bij solliciteren, als je een niet-Westerse achternaam hebt, wordt je sollicitatie sneller aan de kant geschoven. (NOS) Maar laten we wat verder terug gaan. Wat zien we in het basisonderwijs? Krijgen alle leerlingen dezelfde kansen? En laten we nou eens eerlijk antwoord geven. Als we een leerling naar de gang sturen, omdat hij of zij loopt de draken in de les, ontnemen we deze leerling goed onderwijs, maar ook de gelijke kans om even goed en evenveel te leren als een klasgenoot. Maar als we de leerling laten zitten, krijgt de rest van de klas misschien minder goed onderwijs, omdat de les vaak onderbroken word. Dus hoe kunnen we er dan ervoor zorgen dat álle leerlingen hetzelfde, goede onderwijs krijgen? Ik vind dat we hier ook meer aandacht voor moeten krijgen vanuit de opleiding. Natuurlijk leren we veel over de leerlijnen en het pedagogisch aspect, maar waarom wordt er weinig aandacht besteed aan dingen zoals klassenmanagement? Vorig jaar in het tweede semester en nu heb ik een mentor die mij wel overal in betrekt, maar zij vertellen/vertelden dingen meer uit eigen ervaring.

Als laatste wil ik nog mijn keuze voor de maatschappelijke stage bespreken. Ik heb gekozen voor Eenzaamheid. Ik vind dit een heel actueel onderwerp, natuurlijk vanwege corona, maar in het bijzonder eenzaamheid onder studenten. Was eenzaamheid er ineens? Of kroop het langzaam, maar bewust, het leven in? En wat hebben ze zelf gedaan om aan de eenzaamheid te ontkomen? Hoe heeft een globale pandemie ervoor gezorgd dat de eenzaamheid vergroot werd? Of verdween de eenzaamheid juist, omdat iedereen ineens in hetzelfde schuitje zat? Het gaan mooie, maar ook soms zware gesprekken worden, waar een podcast uit komt.

Zo’n dertien jaar geleden, toen ik nog een “gezellige”, puberende scholier was, kreeg ik bij maatschappijleer te horen dat ik een MaSt (maatschappelijke stage) moest doen. Waar de meeste klasgenoten meteen naar de buren, het bejaardentehuis, renden, liep ik naar onze muziek docent. Ik vertelde haar wat ik moest doen en uiteindelijk liep ik een half jaar, twee uur in de week, mee met haar. Aan het einde van de rit had ik de meeste uren van de klas gedraaid en het minste geld verdiend. Het bejaardentehuis gaf €10 per uur en mijn school gaf niets. Toch ben ik er nog steeds van overtuigd dat ik meer geleerd heb dan mijn klasgenoten. Ik koos iets wat mij interesseerde, niet wat goed was voor mijn portemonnee.
Maar waarom is het dan nog steeds belangrijk dat middelbare scholieren en studenten een maatschappelijke stage lopen?
Volgens de president van De Nederlandse Bank, Klaas Knot (NOS, maart 2021), kan het invoeren van de maatschappelijke dienstplicht ervoor zorgen dat het zorgtekort in crisistijd kan worden verkleind. Dat is natuurlijk heel mooi, maar niet iedereen kan zomaar de zorg in. Wij als pabo studenten hebben geen basis in de verpleegkunde, een enkeling is misschien bedrijfshulpverlener bij een bijbaan en kan eerste hulp verlenen, maar het toedienen van prikken en het reguleren van medicatie vereist toch heel andere kennis. Zo valt er natuurlijk voor iedere sector wel iets te zeggen.
Voor mij is het belangrijk bij een maatschappelijke stage dat je iets terug geeft. Natuurlijk mag je er zelf beter van worden, maar ik vind dat vooral anderen kunnen profiteren van jouw hulp. Mijn broertje deed zijn maatschappelijke stage bijvoorbeeld voor de Voedselbank door aardappels te rooien, maar hij liep meer te geiten met vrienden op een aardappelveld, dan dat er aardappels uit de grond gehaald werden.
Als ik kijk naar de Sustainable Development Goals (SDG), zie ik 17 belangrijke doelen, waarvoor we nog “maar” 9 jaar de tijd hebben. En ieder doel op zichzelf is belangrijk. Mij spreken bijvoorbeeld doel 4 “Inclusief, gelijkwaardig en kwalitatief onderwijs voor iedereen” en doel 5 “Gelijke rechten voor mannen en vrouwen en empowerment van vrouwen en meisjes” (Rijksoverheid) heel erg aan. In mijn eerste blog stipte ik al aan dat niet alle leerlingen de gelijke kansen krijgen binnen het onderwijs. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat leerlingen gelijke kansen en goed onderwijs krijgen? Hoe zorgen we ervoor dat deze leerlingen kunnen werken aan gelijke rechten? Hoe vaak horen meisjes nog dat ze iets niet kunnen doen of worden, omdat sommige mensen het zien als “mannenberoep”?
En dat is ook mijn doel. Ik wil al mijn leerlingen bijbrengen dat ze kunnen doen wat ze willen, kunnen worden waarvan ze dromen. Daar had ik het ook al even over in mijn eerste blog, maar ik realiseerde me toen niet dat dit een SDG was. We moeten natuurlijk als groep beslissen welk SDG we kiezen, maar mijn voorkeur gaat uit naar deze twee. Ik ben heel benieuwd naar jullie voorkeur!

De eerste les binnen het profiel Mens en Wereld stond in het teken van “waar staat of stond je wieg?”. Ter voorbereiding heb ik een aflevering van de documentaire “Klassen” gekeken voor het college. Daarna ben ik nagegaan waar mijn wieg stond en gestaan heeft. Ik kom uit een Nederlands-Indonesisch gezin en ik ben het tweede kind dat geboren werd. Na mij volgden nog twee kinderen en zo was het met z’n zessen nooit stil in huis. En dan heb ik het nog niet eens over de passie voor muziek die we allemaal hebben. Dankzij mijn moeder en haar roots ben ik opgevoed met het idee dat altijd, iedereen welkom was. Vriendjes mochten altijd blijven eten, je bord was die avond misschien wat leger, maar het was altijd gezellig. Het werd even wat minder gezellig, toen mijn ouders, vlak na mijn 8e verjaardag vertelden dat we gingen verhuizen. En niet zomaar verhuizen, nee, we gingen naar een compleet andere wereld voor mijn gevoel.
De Antillen.
Op 16 augustus 2000 stapte ik uit het vliegtuig op Bonaire. De hitte sloeg als een warme deken op mij heen. Ik kijk nu met plezier terug op die tijd, maar ik weet ook wat ik nu allemaal gemist heb. Het onderwijs daar was en is niet hetzelfde als hier. Na anderhalf jaar op het eiland gewoond te hebben, gingen we terug naar Nederland. Ik kwam in mijn oude groep terug (inmiddels groep 6), maar omdat ik anderhalf jaar mijn rekenen aan de kant had geschoven, zat ik nog op een eind groep 4 niveau. Mijn broertje en zusje kwamen nog een stuk slechter terug. Ik vraag me nu vaak af of dit uitstapje wel zo’n goed idee was geweest. Wat als we daar langer hadden gezeten? Het plan was om daar ongeveer tien jaar te wonen. Wie was ik dan geworden?
Door de aandacht die ik kreeg van mijn leerkrachten in Nederland, kwam ik erbovenop. Mijn groep 8 leerkracht zag mijn potentie, terwijl mijn CITO zei dat ik VMBO-t moest gaan doen. Ze voegde er Havo aan toe. In de eerder genoemde documentaire werd dit ook al even aangestipt. Maar er zijn ook kinderen die een lager advies krijgen, als hun ouders ook lager opgeleid zijn (Parool, november 2020). Waarom krijgen deze leerlingen niet dezelfde kansen? Als ze in de klas de potentie laten zien en misschien wel vwo kunnen halen, waarom geeft een leerkracht dan een veel lager advies? En dan heb ik het niet over “oh je kan vwo doen, maar je ouders hebben dan niet gedaan dus doe maar havo-vwo” nee, deze leerlingen krijgen vaak een VMBO-t advies. Dat klopt toch niet?
Daarnaast hoor ik ook vaak op scholen dat ze hoge adviezen willen, zodat het gemiddelde hoog is en de school gewilder wordt. Daar tegenover staat weer dat wanneer een leerling een te hoog advies krijgt, hij of zij ongelukkig wordt op de middelbare school (RTL, februari 2020). Al worden te hoge adviezen wel veroorzaakt door ouders die denken het beter te weten. En ik snap ook heel goed dat je het beste met je kind voor hebt, maar een kind dat in het tweede jaar depressief thuis komt te zitten, omdat het vwo eigenlijk te moeilijk is, dat zou je niet moeten willen. Mijn tante was ook zo’n ouder, mijn neefje en nichtjes werden continu gepushed tot harder studeren, meer leren en op school dreigen als ze lager dan een havo advies kregen. Maar denk je dat mijn neefje en nichtjes blij en vrolijk op de middelbare school zaten? Absoluut niet. Want uiteindelijk werden ze op het niveau gezet wat de basisschool wilde adviseren. En wat krijg je dan? Kinderen die denken dat ze hun ouders teleurstellen.
Be the change you want to see.
Als ik nu een groep zou mogen kiezen, koos ik waarschijnlijk niet voor groep 6-7-8. Ik heb niet in directe zin iets te maken met het schooladvies. Wel kan ik de basis bij leerlingen leggen. Door ze te vertellen dat ze bijna alles wat ze willen kunnen bereiken, door hard te werken en in zichzelf te geloven. Een zelfverzekerd kind is vaak gelukkiger dan een onzeker kind, uitzonderingen daargelaten natuurlijk. Dat is ook mijn doel voor nu en straks als ik mijn eigen klas heb. Die basis waarin ze zelfverzekerd zijn en weten dat ze kunnen worden wie ze willen. Ik hoor graag jullie mening!